Rynek energii w Polsce dynamicznie się zmienia. Rząd wprowadza nowe regulacje, które mają wpływ na rachunki gospodarstw domowych i firm. Zobacz, jakie zmiany cen prądu i gazu czekają nas od 1 lipca 2024 roku i w roku 2025. Dowiedz się, jak wpłyną na Twój domowy budżet i co możesz zrobić, aby zoptymalizować koszty.
Co się zmienia od 1 lipca 2024 roku?
Od 1 lipca 2024 roku wchodzą w życie nowe zasady rozliczania cen energii. Minister klimatu i środowiska zapowiadał te zmiany. Ceny energii elektrycznej były zamrożone od początku 2022 roku. Okres ten trwał do 30 czerwca 2024 roku. Nowe, maksymalne stawki zaczną obowiązywać od 1 lipca 2024 roku. Sejm przyjął ustawę zapewniającą ochronę przed drastycznymi podwyżkami. Rząd planuje przedłużyć maksymalną cenę energii dla odbiorców w gospodarstwach domowych. Premier Donald Tusk informował o zamrożeniu cen prądu do końca 2025 roku.
Nowa cena maksymalna energii elektrycznej
Cena energii elektrycznej dla gospodarstw domowych wzrośnie. Wzrost nastąpi z 412 zł za MWh do 500 zł za MWh. Cena netto za sprzedaż energii indywidualnym odbiorcom zmieni się. Wzrośnie z 412 zł/MWh do 500 zł/MWh. Cena maksymalna za prąd wynosi 0,50 zł netto za kWh. To daje 0,62 zł brutto za kWh. Obniżenie maksymalnej ceny energii do 500 zł/MWh obowiązuje od lipca 2024. Dotychczasowa cena maksymalna dla instytucji i małych firm wynosiła 693 zł/MWh. Cena dla jednostek samorządu i przedsiębiorstw wzrośnie do 693 zł za MWh.
Polacy muszą mieć dostęp do energii elektrycznej w rozsądnej cenie. – Premier Donald Tusk
Obecna taryfa zatwierdzona przez URE wynosi 622,80 zł za 1 MWh netto. Rachunki za prąd mają opiewać na 500 zł za 1 MWh. Rząd dopłaci różnicę. Ceny mają być korzystne dla obywateli. Nie będą stratne dla dostawców. Przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają rekompensaty za stosowanie ceny maksymalnej. Przedsiębiorstwa muszą przedłożyć zmiany taryf do URE. Okres obowiązywania taryf potrwa do 31 grudnia 2025 roku. Taryfy na 18 miesięcy mają ograniczyć wzrost cen w drugiej połowie 2024 roku. Nowe taryfy będą obowiązywać do końca 2025 roku.
Wzrost opłat dystrybucyjnych
Wzrosną także opłaty za dostarczenie energii. Od 1 lipca wzrosną z 289 zł/MWh do 430 zł/MWh. Opłaty dystrybucyjne wzrosną o ponad 40%. Stanowią one 45% rachunku. Łączny poziom opłat za energię z dystrybucją wzrośnie. Dla gospodarstw domowych z rocznym zużyciem do 2 MWh wzrośnie miesięcznie o około 30 zł. Rachunek za energię elektryczną wzrośnie o 27,5 zł netto miesięcznie. Dotyczy to gospodarstw z rocznym zużyciem do 2 MWh. Zmiana obowiązuje od 1 lipca do 31 grudnia 2024 roku.
Bon energetyczny – wsparcie dla najuboższych
Rząd szykuje bon energetyczny. Bon energetyczny będzie świadczeniem pieniężnym. Przeznaczony jest dla gospodarstw domowych o niższych dochodach. Bon energetyczny przewidziano dla 3,5 mln najbiedniejszych gospodarstw domowych. Wnioski o bon energetyczny można składać od 1 sierpnia do 30 września 2024 roku. Czas rozpatrzenia wniosku przez gminę wynosi 60 dni. Wypłata bonu planowana jest na jesień 2024 lub początek 2025 roku.
Polki i Polacy nie mogą wybierać między ciepłem w domu a ciepłą zupą. – przedstawiciel rządu
Dochody kwalifikujące do bonu to do 2500 zł na osobę w gospodarstwie jednoosobowym. W gospodarstwie wieloosobowym limit wynosi do 1700 zł na osobę. Wysokość bonu zależy od liczby osób w gospodarstwie. Kwoty dopłat wynoszą 300 zł dla jednoosobowych. Dla 2-3 osób to 400 zł. Dla 4-5 osób to 500 zł. Dla co najmniej 6 osób to 600 zł. Dla gospodarstw z elektrycznym ogrzewaniem dopłata jest zwiększona o 100%. Wsparcie bonem obejmie odbiorców wrażliwych. Dotyczy to zwłaszcza korzystających z energii elektrycznej do ogrzewania. Przykłady to pompy ciepła czy piece akumulacyjne. Wysokość bonu dla gospodarstw z dochodami powyżej progów będzie pomniejszona. Zmniejszy się o kwotę przekroczenia progu dochodowego.
Jakie zmiany czekają nas w 2025 roku?
Rok 2025 istotnie zmieni polski rynek energetyczny. Zamrożenie cen energii elektrycznej zostało przedłużone do końca 2025 roku. Obowiązuje od 1 stycznia do 30 września 2025 roku. Nie ma limitów zużycia w tym okresie. W 2025 roku opłata mocowa powinna wrócić. Do połowy 2025 roku opłata mocowa jest zniesiona. Ustawy o bonie energetycznym likwidują zamrożenie cen gazu od 1 lipca 2025 roku. Mechanizm maksymalnej ceny dostawy ciepła ma obowiązywać do 30 czerwca 2025 roku.
Powrót opłaty mocowej
Od 1 lipca 2025 roku Polacy ponownie zapłacą opłatę mocową. Opłata mocowa wraca po tym, jak została tymczasowo zawieszona. Zawieszenie dotyczyło pierwszego półrocza 2025 roku. Na rachunek powróci opłata mocowa. Od roku była obniżona do zera. Wzrost miesięcznych opłat wyniesie 11,44 zł netto. To około 14 zł brutto dla większości gospodarstw. Wzrost nastąpi od 1 lipca 2025 roku. Opłata mocowa to wynagrodzenie za gotowość systemu do dostarczenia prądu. Dzięki temu elektrownie są w stałej gotowości. Chronią nas przed blackoutami.
Opłata mocowa to nie koszt zużytej energii, ale wynagrodzenie za gotowość systemu do dostarczenia prądu. – ekspert rynku energii
Wysokość opłaty mocowej zależy od rocznego zużycia energii. Stawki od 1 lipca 2025 roku wynoszą: do 500 kWh – 2,86 zł/miesiąc. Dla zużycia 500–1200 kWh – 6,86 zł/miesiąc. Dla 1200–2800 kWh – 11,14 zł/miesiąc. Powyżej 2800 kWh – 16,01 zł/miesiąc. Opłata mocowa w 2024 roku wahała się od 2,66 do 14,9 zł netto miesięcznie. Do 31 grudnia 2024 roku wynosi 0 zł. W 2025 roku od stycznia wróci opłata mocowa. Jej wysokość w ubiegłym roku wynosiła ponad 10 zł brutto dla większości odbiorców. Opłaty mocowej zostaną przeznaczone na modernizację elektrowni. Finansują też inwestycje w OZE.
Prognozy cen energii na przyszłość
Ceny energii w 2025 roku będą kształtowane przez kluczowe czynniki. Należą do nich geopolityka, transformacja energetyczna i regulacje klimatyczne. Ceny energii utrzymują się na podwyższonym poziomie. Widać oznaki stabilizacji. Na Towarowej Giełdzie Energii kontrakty BASE w IV kwartale 2025 r. wyceniane są na 420-440 zł za MWh. Cena rynkowa na giełdzie (TGE) wynosi obecnie 420-440 zł/MWh. Obecnie ceny hurtowe energii są dużo niższe. Są niższe niż w grudniu na TGE. Może to wpłynąć na obniżenie taryf w przyszłości. Prognozy wskazują na sezonowe wahania cen energii w 2025 roku. Zwiększona produkcja energii z fotowoltaiki może prowadzić do spadków cen w okresach letnich.
Średnia cena taryfowa sprzedaży prądu dla gospodarstw domowych na lata 2024-2025 może wynieść poniżej 600 zł za MWh. – Rafał Gawin, Prezes URE
Wzrost cen hurtowych energii w Polsce jest jednym z najwyższych w UE. Rosnące koszty importu energii uderzają w krajowy sektor wytwarzania. Zmiany przepisów UE coraz bardziej ograniczają subsydiowanie odbiorców. Wzrost cen uprawnień UE ETS wpłynie na ceny energii z węgla. Uprawnienia wzrosną do 120–150 EUR/t. W 2023 roku wynosiły około 80 EUR/t. Wzrost cen energii z węgla może wynieść nawet 30% w Polsce. 70% prądu w Polsce pochodzi z węgla. Ceny gazu ziemnego utrzymają się na poziomie 40–60 EUR/MWh. Przed 2022 rokiem było to 30 EUR/MWh. Koszt energii z farm wiatrowych i fotowoltaiki obniży się. Spadnie do 200–250 PLN/MWh. W 2023 roku wynosił 300–400 PLN/MWh. W 2025 roku koszty energii wzrosną mniej niż 20% względem drugiej połowy 2024. Dotyczy to przeciętnego odbiorcy G11. W 2025 roku ceny energii w taryfie G12 i podobnych mają pozostać na poziomie z końca 2024 roku.
Z czego składa się rachunek za prąd?
Rzeczywista cena prądu to zaledwie połowa tego, co płacimy miesięcznie. Rachunek za prąd to nie tylko koszt zużytej energii. Składa się z wielu elementów. System opłat za energię elektryczną w Polsce jest złożony. Elementy te finansują różne aspekty funkcjonowania systemu energetycznego. Na rachunkach znajduje się łącznie 8 dodatkowych opłat. Wśród nich jest opłata mocowa. Udział opłat w rachunku różni się. Zależy od wielkości zużycia. Dla singla zużywającego 120 kWh udział energii to 50%. Dystrybucja to 30%. Opłaty stałe to 20%. Dla rodziny 4-osobowej zużywającej 250 kWh udział energii to 55%. Dystrybucja to 32%. Opłaty stałe to 13%. Udział opłat stałych maleje wraz ze wzrostem zużycia.
Opłaty stałe i zmienne
Koszty rzeczywistego zużycia energii obejmują energię czynną. Cena energii czynnej wynosi 0,62 zł za kWh. Cena jest zamrożona do 30 września 2025 roku. Opłata sieciowa zmienna wynosi 0,31 zł za kWh. Opłata jakościowa to 0,05 zł za kWh. Opłata OZE wynosi 0,004 zł za kWh. Opłata kogeneracyjna to 0,005 zł za kWh w 2025 roku. W 2024 roku wartość opłaty kogeneracyjnej wynosiła 0,00618 zł/kWh.
Stałe opłaty za prąd wynoszą od 30 do 35 zł miesięcznie. Płacimy je niezależnie od zużycia. Opłaty stałe obejmują opłatę mocową. Obejmują też opłatę sieciową stałą, opłatę abonamentową i opłatę przejściową. Opłaty stałe irytują konsumentów. Są źródłem frustracji, nawet przy zerowym zużyciu.
Kto zyska, a kto straci na zmianach?
Zmiany w cenach energii wpłyną różnie na odbiorców. W Polsce jest prawie 16,4 mln odbiorców w grupie taryfowej G. Grupa G obejmuje gospodarstwa domowe. Ponad 10 milionów korzysta z taryf. Ponad 6 milionów korzysta z ofert wolnorynkowych. Około 12% gospodarstw korzysta z taryf wielostrefowych. Należą do nich G12, G12w, G13, G12r. Prawie 90% odbiorców korzysta z taryfy G11. Średnie roczne zużycie energii w grupie G11 wynosi 1,8 MWh.
Wpływ na rachunki w różnych taryfach
Wzrost cen energii odczują przeciętne gospodarstwa domowe. Dotyczy to użytkowników taryfy G11. Wzrost cen energii dla gospodarstwa korzystającego z taryfy G11 nastąpi z 0,90 zł/kWh do 1,15 zł/kWh.
Zobacz także:
- Wyższe rachunki za prąd od lipca? Zobacz, co się zmieni i ile zapłacisz
- Ceny gazu w Polsce: Co czeka odbiorców od lipca 2024 i 2025?
- Rozliczanie prądu z fotowoltaiki w Polsce: Zasady net-billingu i nadchodzące zmiany
- Zmiany w cenach gazu: Co oznaczają nowe taryfy od 1 lipca?
- Rachunek za prąd – co ile przychodzi i jak go zrozumieć?
